Wciśnięty pomiędzy Indie, Chiny i Himalaje, kraj którego ponad osiemdziesiąt procent powierzchni pokrywają góry. Nepal,
"miejsce spokoju, modlitwy i medytacji", dla nas wydaje się być odległy, tajemniczy, trochę mityczny, a dzięki Iwonie Szelezińskiej i jej reportażom zebranym w zbiorze "Kopnij piłkę ponad ziemię" staje się znacznie bliższy. Jej reportaże utkane są z ludzkich historii, często osobistych, bolesnych, bardzo odległych od sielanki, jednak każda z tych historii pokazuje, że prawdziwa siła Nepalu, tkwi w jego mieszkańcach.
Opowieść dziewczyny, która kiedyś była Kumari, reinkarnacją hinduskiej bogini. Reportaż o sprzedaży kobiet do pracy w indyjskich domach publicznych, opowieść o aranżowanych małżeństwach, które wciąż są obecne w Nepalu. Opowieść kobiety, która ratuje dzieci urodzone i wychowane za kratkami, przy boku swoich matek, czy reportaż o bardziej przyziemnych problemach z którymi na co dzień borykają się Nepalczycy, jak brak bieżącej wody, prądu, świadczeń emerytalnych czy bezpłatnej opieki zdrowotnej. To tylko niewielka garść historii, które w opowiada nam Iwona Szelezińska w swoich reportażach.
Nepal, który wyłania się z reportaży Iwony Szelezińskiej, to kraj u progu zmian, zawieszony między tradycją, a nowoczesnością, głęboko tkwiący w przeszłości, a z drugiej strony pędzący ku współczesności. Zmiana zachodzi również w samych Nepalczykach, którzy są otwarci i gotowi na funkcjonowanie w nowoczesnym świecie. Młode pokolenie Nepalczyków jest zupełnie inne niż ich rodzice, są wykształceni, znają języki obce, są ambitni, tolerancyjni, otwarci na nowe, a przy tym mają ogromny szacunek do tradycji, swoich korzeni, dla ludzi starszych, rodzinna jest dla nich najważniejsza.
Autorka w swoich reportażach opowiada głównie o kobietach, nie skupia się jednak wyłącznie na ich krzywdach. Każda z tych historii pokazuje ich ogromną siłę i wytrwałość. Przeciwstawiają się tradycji, utartym przez pokolenia schematom, zasadom, patriarchatowi. Mimo tragedii, które je dotknęły i które złamałyby niejednego człowieka, walczą o siebie, swoje człowieczeństwo, lepsze życie dla swoich podopiecznych.
"Kopnij piłkę ponad chmury" to zbiór niespiesznych reportaży napisanych z ogromnym szacunkiem i empatią. Reporterka bohaterom swoich historii poświęca mnóstwo czasu, nawiązuje z nimi więź, uważnie słucha, rozumie ich tragedie, ból i cierpienie. Autorka dostrzega problemy trapiące Nepal, rozmawia o tym jak można je rozwiązać. Świadoma tego jak różnorodne jest nepalskie społeczeństwo, daleka jest od generalizowania, wskazywania winnych i stawiania ocen.
Nepal, który wyłania się z książki Iwony Szelezińskiej otwiera oczy, zadziwia, boli, zachwyca. Warto przeczytać.
Informacje o książce:
Autor: Iwona Szelezińska
Tytuł: Kopnij piłkę ponad chmury. Reportaże z Nepalu
Wydawnictwo: Marginesy
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 2018
Liczba stron: 360