piątek, 9 czerwca 2017

Wszystkie dzieci Louisa, Kamil Bałuk- recenzja #315

Inspiracją do napisania przez Kamila Bałuka reportażu "Wszystkie dzieci Louisa" stały się opublikowane w holenderskiej prasie artykuły dotyczące tzw. mafii spermowej. Mieszcząca się w Holandii w miejscowości Barendrecht,   klinika kierowana przez doktora Jana Kaarbata dopuszczała się oszustw na ogromną skalę. Centrum medyczne specjalizujące się w inseminacjach, fałszowało paszporty dawców nasienia, mieszało spermę od różnych dawców, by zwiększyć prawdopodobieństwo zapłodnienia, wielokrotnie używało do zabiegów nasienia pochodzącego od tego samego dawcy, który został ojcem być może nawet dwustu dzieci. 

Nazywają siebie Połówkami, do tej pory odnalazło się ich kilkadziesiąt, ale może być ich znacznie więcej.  To co ich łączy, to wspólny dawca spermy, którego nasienie spełniło marzenie rodziców Połówek o posiadaniu dzieci.  Dawca miał być białym Holendrem, w rzeczywistości miał surinamskie pochodzenie i cierpiał na zespół Aspergera.  Kamil Bałuk w swoim reportażu spotyka się Połówkami, z ludźmi, którzy na różnym etapie swojego życia dowiadują się, że ich ojcem jest przypadkowy dawca nasienia. 

Szokujący reportaż, który dzięki konstrukcji książki czyta się jak pełen napięcia thriller. Autor powoli odkrywa przed czytelnikiem nowe fakty. Przedstawia obraz na podstawie którego budujemy naszą ocenę,   po to by za chwilę poszerzając perspektywę tę ocenę zanegować i stworzyć kompletnie różną od poprzedniej.  Jak w przypadku tytułowego Luisa,  na początku dziennikarz przedstawia go z perspektywy Połówek, jako Dawcę S, superfaceta, który pragnie być najpotężniejszym z ludzi, mieć jak najwięcej potomstwa. Z czasem, gdy Kamil Bułak przeprowadza z nim rozmowę, on sam opowiada o sobie,  zrobiło mi się go żal, jego wizja "rodziny", pozostawienia po sobie jak najwięcej potomstwa była czymś normalnym, a jego choroba została okrutnie wykorzystana przez klinikę prowadzoną przez Kaarbata. 

Trudno jednak wskazać w tej tragedii jednego winnego. "Wszystkie dzieci Louisa" to reportaż, który nie daje odpowiedzi, stawia natomiast mnóstwo pytań. Można demonizować Loiusa, doktora Kaarbata, można winić rodziców którzy skorzystali z banku spermy, można zrzucić winę nawet na obowiązujące przepisy holenderskie.  Kamil Bałuk  daje nam możliwość zrozumienia bohaterów, ich motywacji i decyzji,  które podjęli z jakiegoś powodu. Jeśli wysłuchamy wszystkich głosów, wówczas ocena nie wydaje się taka jednoznaczna i ciężko jest z pełnym przekonaniem wskazać winnych i ofiary.

W swoim reportażu autor opowiada nie tylko o losach Połówek, które odkrywają prawdę o swoim pochodzeniu, to nie tylko historia dwóch mężczyzn, Louisa i doktora Kaarbata, ogarniętych własnymi obsesjami. W swojej książce dziennikarz stawia mnóstwo pytań natury moralnej.  Kamil Bałuk stawia pytania dotyczące zasadności powoływania człowieka do życia dzięki zabiegowi inseminacji. Czy samotne matki mają prawo do zapłodnienia tą metodą? Czy dawca ma prawo do anonimowości i czy każdy człowiek posiada prawo do posiadania potomstwa? I najważniejsze, czy bliskość warunkują tylko geny? Ale i na te pytania nie ma otrzymujemy jednej właściwej odpowiedzi.

"Wszystkie dzieci Loiusa" to niezwykle mocny i wzruszający reportaż, który pokazuje jak bardzo skomplikowany jest problem dawstwa i jakie mogą konsekwencje przekraczania granic. Za każdą podjętą przez nas decyzją może ukrywać się dramat dziecka, które po latach będzie musiało się zmierzyć z prawdą o swoim pochodzeniu.


Wszystkie dzieci Louisa, Kamil Bałuk, Wydawnictwo Dowody na Istnienie, 2017, ss. 304

2 komentarze:

  1. Uwielbiam reportaże, na ten mam chęć od dawna, a fakt, że czyta się jak dobry thriller dodatkowo mnie motywuje do zakupu książki :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Brzmi to jak naprawdę mocny reportaż. Przyznam, że to jest gatunek mi w ogóle nieznany, aż trochę wstyd mówić. Chyba muszę się w końcu przekonać, szczególnie że często czytelnicy wspominają o tym, co napisałaś - że czyta się to jak trzymający w napięciu thriller, a nie prawdziwą historię.

    OdpowiedzUsuń

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...