Galveston, Nic Pizzolatto- recenzja #239

Nic Pizzolatto częściej niż z literaturą kojarzony  jest jako scenarzysta i producent serialu "True Detective". Jako autora  doceniłam go za zbiór opowiadań "W drodze nad Morze Żółte" (recenzja tutaj), które ukazało mi smutne i melancholijne oblicze Pizzolatto, tak różne niż to miałam możliwość poznać w mrocznym i ponurym "True  Detective". "Galvestone" utrzymany w mrocznym klimacie noir, kryminalny thriller, jest powieściopisarskim debiutem Amerykanina. Wyjątkowo udanym.

Roy Cody, jak sam przyznaje, jest złym człowiekiem. Zajmuje się ściąganiem długów, za pomocą gróźb, pobić czy zastraszaniem i jest bardzo skuteczny w swojej profesji. Pewnego dnia dowiaduje się, że choruje na nieuleczalnego raka płuc i zostało mu kilka miesięcy życia. Jakby tego było mało, udając się, by wykonać rutynowe zlecenie, wpada na zastawioną przez swojego szefa pułapkę. Cudem udaje mu się wyjść bez szwanku, przy okazji ratując życie młodej dziewczynie Rocky. Oboje podejmują próbę ucieczki. Rozpoczynają podróż po małych miasteczkach położonych w Teksasie i Luizjanie, po obskurnych motelach i barach. Zaczyna się pościg oraz zabawa w kotka i myszkę.

Zdaję sobie sprawę, że opis fabuły nie wskazuje na wyjątkową historię. Ot, typowa powieść drogi jakich wiele. Wielkość "Galveston" tkwi w czymś innym. Ucieczka głównego bohatera jest tylko pretekstem do stworzenia brutalnej, ale pięknej opowieści o cierpieniu, odkupieniu, nadziei, przede wszystkim jednak o człowieku przegranym i sfrustrowanym.

W powieści nie fabuła, a bohaterowie  i atmosfera są najważniejsi. "Galveston" to świat kłamców i ludzi słabych, Ameryka przegranych i tych którym się nie powiodło. Cody jest człowiekiem bez przeszłości, jego przyszłość to mrzonka. Liczy się tu i teraz, liczy się zemsta.  Został zdradzony, utracił wiarę w drugiego człowieka, ciąży nad nim widmo śmierci, więc nie ma nic do stracenia.  W zasadzie każda z postaci przedstawionych przez autora to ludzie po przejściach, zmuszeni do tego, by walczyć o życie, o utrzymanie się na powierzchni. Nie ma tutaj podziału na bohaterów dobrych i złych, bo tacy ludzie w realnym świecie nie istnieją.  W każdym z nas jest pierwiastek dobra i zła,  dlatego też bohaterów "Galveston" nie można jednoznacznie ocenić. Codego możemy potępiać, w końcu jest bezwzględnym przestępcą, ale zasługuje też na współczucie. I takie refleksje towarzyszyły mi  w przypadku każdej postaci spotkanej na kartach książki Pizzolatto. Trudno mi oceniać ich postępowanie, decyzje i kierujące nimi motywacje. W każdym można dostrzec tę iskrę dobra, czasem chęć odkupienia swoich win, i nawet jeśli sami na siebie sprowadzili taki los nie potrafię ich potępić i skreślić.

Powieść charakteryzuje się specyficznym klimatem małych amerykańskich miasteczek Ameryki klasy B, obskurnej, brudnej, mrocznej. Atmosferę, którą potęgują bohaterowie i towarzyszące im uczucie niesprawiedliwości, doznanych krzywd i traum, przemijania, braku perspektyw na lepsze jutro, na jakiekolwiek jutro. Uczucie niepewności i niepokoju jest wszechobecne i przytłaczające. 

"Galveston" łączy w sobie mrok, brutalność i wyjątkowo delikatny, wręcz liryczny język jakim posługuje się pisarz. Nieśpieszna, hipnotyzująca w swojej prostocie, wywołująca w czytelniku ogromne emocje.  Emocje, które może wywołać tylko ludzki dramat. Kryminalny thriller, który porusza. Wyjątkowa powieść i znakomity debiut, nie tylko dla fanów serialu "True Detective"

Galveston, Nic Pizzolatto, Wydawnictwo Marginesy, 2014, ss.282