Światło, którego nie widać, Anthony Doerr, recenzja #69

O II wojnie światowej powstało bardzo dużo książek. Ciężko wyobrazić sobie okrucieństwo wojny, czytając, słuchając lub oglądając relacje z wojny. Znaczna większość nas stała się już tylko obserwatorami, którzy traktują wojną trochę  tak jak napisał Vonnegut w "Rzeźni numer pięć": "Zdarza się" - z dystansem. Ale mimo że o wojnie powiedziano i napisano tak dużo, jeśli nie wszystko, to Anthony'emu Doerr udało się rzucić na nią całkiem nowe światło - "Światło, którego nie widać", tak byśmy mogli zobaczyć wojnę w całkiem innych barwach.

Akcja powieści Anthonego Doera toczy się przez wiele lat. Przeplatają się w niej losy dwójki bohaterów. Marie-Laure, niewidoma francuska dziewczynka, która ucieka ze swoim ojcem z Paryża oraz Werner Pfenning, ekspert od radia w armii niemieckiej. Oboje, wbrew sobie zostają wciągnięci w wir bezdusznej wojny. Dwie równoległe historie,  jednak autor pcha bohaterów ku sobie . Ich losy łączą się w mieście Saint- Malo, gdy alianci rozpoczynają ostrzał tego francuskiego miasta, aby wypędzić pozostałe w mieście oddziały hitlerowskie.

Powieść Doerra to przepiękne obrazy, na bazie których powieść została zbudowana. Obrazy w znaczeniu fizycznym, Niemiec i Paryża lat czterdziestych XX wieku, jak i  w sensie metaforycznym. Utkane na bazie naukowych i filozoficznych odniesień do światła, widzialnego jak i niewidzialnego i różnic między nimi.

Nie wiem jak zrobił to autor ale czytając książka, przynajmniej dla mnie, sprawiała wrażenie napisanej w sposób całkowicie pozbawionej emocji i empatii. Ciężko mi było utożsamić się z którymś z bohaterów, autor nie lituje się, ani nie współczuje zarówno niewidomej Marie-Laure jak i osieroconemu Warnerowi, nie wyciska łez. Ładunek emocji w powieści jest ogromny, ale nie wynikają  one ze słów użytych przez autora, wypływają z pomiędzy nich i do głosu dochodzą po zakończeniu powieści.

Bezradność. To uczucie, które stale towarzyszy dwójce naszych bohaterów.  Niewidoma Marie-Laure, żyje w ciemnościach, zagubiona w czasie wojny, gdy w każdej chwili może nadejść niebezpieczeństwo. Bezradność Wernera i jego przyjaciół, którzy przez to, że urodzili się  w Niemczech obwiniani są za zło jakim była wojna. I na koniec bezsilność wobec zniszczeń wojny.

Pod powierzchnią historii Doerra jest światło, które jest niewidoczne, przez autora nieopisane i nieopowiedziane. Naukowo widzimy tylko niewielką część widma elektromagnetycznego, historycznie, widzimy tylko niewielką część tej historii.

"Światło, którego nie widać" Anthonego Doerr to jedna z tych powieści, których nie mogłam skończyć. Nie mogłam, bo nie chciałam. To książka którą miałam ochotę pochłonąć, ale czytałam

ją powoli z zachwytem i trwogą, dając się wciągnąć w jej cudowny trochę melancholijny klimat i delektując się nią, próbując odnaleźć to niewidoczne światło, czasem na chwilę zamykając oczy. Czy je odnalazłam? Chyba nie, bo "Jeśli człowiek zamknie oczy, nie dowiaduje się niczego o ślepocie"

Niesamowita powieść o ludziach bezradnych wobec wojny, próbujących ją przeżyć, którym zabrano światło, dające życie i nadzieję. To nic że go nie widać, bo sama świadomość tego, że jest wystarczy.

Światło, którego nie widać, Anthony Doerr, Wydawnictwo Czarna Owca, 2015, ss. 640

moja subiektywna ocena: 6/6