Ojciec chrzestny, Mario Puzo

Druga połowa lat czterdziestych XX wieku, Stany Zjednoczone. Poznajemy rodzinę Corleone, jeden z sześciu wielkich klanów mafijnych działających w Nowym Jorku. Na czele rodziny stoi Don Vito Corleone, zwany ojcem chrzestnym. Człowiek, który zbudował swoje życie i potęgę przelewając krew innych ludzi. Groźny gangster i człowiek głęboko tradycyjny, dla którego szczególnie ważne są wartości rodzinne. Don Corleone kończy swoją karierę i potrzebuje następcy, któremu mógłby powierzyć rodzinny biznes. Ma trzech synów: porywczego Sonny'ego, trochę nieudolnego Freddy'ego i najmłodszego Michaela, który nie wykazuje zainteresowania interesami prowadzonymi przez ojca. Jest również Tom Hogen, niemiecko- irlandzka sierota, którego Corleone jako dziecko przyjął pod swój dach i wychował, czyniąc go condigliori, swoim doradcą. Gdy pozycja dona Corleone słabnie, a na horyzoncie nie widać godnego następcy pozostałe nowojorskie rodziny rozpoczynają kampanię przeciwko Corleone, pragnąc przejąć jego wpływy i kontakty. Vito potrzebuje nowego dona. Pytanie brzmi, kto wzmocni i przejmie kontrolę nad rodziną?

Epicka powieść Mario Puzo "Ojciec chrzestny" o wojnach mafii  zachwyca czytelników już blisko pięć dekad. To historia sukcesji, przekazywania władzy, pałeczki ubroczonej krwią kolejnemu pokoleniu. 

Pisarz oswoił w niej świat mafii, nadając jej wymiar niemal romantyczny. Obserwujemy gangsterskie porachunki, wymuszenia, krwawe zbrodnie, a mimo to postrzegamy członków rodziny Corleone jako postacie fascynujące i co może wydawać się dziwne odbieramy je pozytywnie. Wszystko dzięki tytułowemu Ojcu chrzestnemu.

Sycylijski imigrant Vito Corleone dostał się na szczyt zbrodniczego podziemia dzięki swojemu rozsądkowi, analitycznemu umysłowi i  honorowi. Wyświadczając ludziom większe i mniejsze przysługi, składając "propozycje nie do odrzucenia" i odbiera zaciągnięte  długi wtedy, gdy tego potrzebował.  Jest pewien, że żaden z  dłużników nie odmówi w obawie przed jego potęgą, a także ze względu na lojalność i szacunek wobec swojego dona.  Jest uprzejmy, spokojny, najważniejsza jest dla niego rodzina i przyjaciele.   Don Vito zawsze dotrzymuje danego słowa, zrobi to czego nie zrobi państwo. W tym brutalnym, pełnym przemocy świecie, przestrzegający swojego kodeksu moralnego don wydaje się być bardziej sprawiedliwym niż sądy.

"Mój ojciec jest biznesmenem starającym się zapewnić byt żony i dzieci, i tych przyjaciół, których kiedyś może potrzebować w trudnym momencie. Nie akceptuje nakazów społeczeństwa, w którym żyjemy, bo te nakazy zmusiły go do życia nieodpowiedniego da takiego człowieka jak on, człowieka o niezwykłej sile i charakterze. Musisz zrozumieć, że uważa siebie za równego wszystkim tym wielkim ludziom, takim jak prezydenci i premierzy, sędziowie Sądu Najwyższego i gubernatorzy stanów. Nie zgadza się, żeby mu narzucali swoją wolę. Odmawia stosowania się do reguł stworzonych przez innych, reguł, które skazują go na życiową porażkę. Ale jego ostatecznym celem jest wejście w to społeczeństwo z pewną władzą, ponieważ społeczeństwo w gruncie rzeczy nie chroni tych swoich członków, którzy nie mają własnej, osobistej władzy. Tymczasem zaś kieruje się kodeksem etycznym, który uważa za znacznie wyższy od legalnej struktury społeczeństwa."

Mario Puzo stworzył niezwykłą historię, wielowątkową opowieść, w której poznajemy nie tylko samego dona, postać nietuzinkową, niejednoznaczną, ulepioną ze skrajności,   ale każdego z członków jego rodziny, synów, Toma Hogena, jego dwóch caporegime- Clemenzę i Tessia czy kobiet z rodziny Corleone, które gotują, wychowują dzieci, modlą się o zbawienie swoich mężczyzn, płaczą po stracie mężów, ojców i braci, ale rozumieją te ofiary.
Pisarz zachwyca plastycznymi i barwnymi opisami, z drugiej strony narracja pozbawiona jest większego ładunku emocjonalnego, bije z niej chłód, strach przed otrzymaniem ołowianej kuli i  bezduszność sycylijskiej mafii.

"Za każdą wielką fortuną kryje się wielka zbrodnia" głosi motto "Ojca chrzestnego", jednak najgłośniejsza powieść Mario Puzo to nie tylko przesiąknięta dymem cygar, skąpana we krwi, pełna przemocy opowieść o gangsterskich porachunkach. To historia wielkiej siły rodzinny, przyjaźni, tak potrzebnych w świecie w którym wartości rodzinne powoli umierają, o honorze, lojalności i zemście, która "smakuje najlepiej, kiedy jest zimna". Mistrzowska pozycja.


Informacje o książce:
Autor: Mario Puzo
Tytuł: Ojciec chrzestny
Tytuł oryginału: The Godfather
Przekład:Bronisław Zieliński
Wydawnictwo: Albatros
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 2017
Liczba stron: 479

Za możliwość lektury bardzo dziękuję Wydawnictwu Albatros