Ganges. Święci i grzesznicy znad boskiej rzeki, George Black

Rozpoczyna swój bieg jako górski strumień Bhagirathi, wypływający z lodowca w Himalajach. Gangesem staje się gdy łączy się z innym wartkim strumieniem, Alakandą. W swej drodze  liczącej 2525 km do Zatoki Bengalskiej przepływa przez 4470 wiosek i miast. Przez mieszkańców Indii nazywana jest Ma Gangą, matką, która daje i odbiera życie, która karmi pół miliarda ludzi, nawadniając pola pszeniczne i ryżowe.
Dla jednych jest  miejscem kultu, dla innych śmierdzącym rynsztokiem, bezsprzecznie jest  częścią życia Hindusów, częścią ich  bogatej kultury oraz świadkiem burzliwej historii subkontynentu. To wszystko w swojej książce "Ganges. Święci i grzesznicy znad boskiej rzeki" odkrywa amerykański dziennikarz i pisarz George Black.

Pisarz i podróżnik zabiera czytelników w niezwykłą podróż, która rozpoczyna się u podnóży himalajskiego lodowca, przemierzając miejsca związane z rzeką, święte Miasto Waranasi, ghaty kremacyjne, "niebiańskie domy odpocznienia", czyli aśramy, kanpurskie garbarnie. Spotyka w czasie swoich wędrówek różne osoby: czcicieli rzeki, robotników obskurnych fabryk, fanatyków religijnych, skorumpowanych przedsiębiorców, osoby szukające oświecenia, słucha ich relacji tworząc opowieść o wielokulturowej społeczności, dając nam wgląd w problemy trapiące indyjski kraj. 

"Ganges. Święci i grzesznicy znad boskiej rzeki" nie jest zwyczajnym pamiętnikiem z podróży, nie jest też klasycznym reportażem. George Black misternie plecie opowieść o świętej rzece, którą tworzą mniejsze opowieści dotyczące historii Indii, dziejów miast, historii ludzi, których losy nierozerwalnie połączone są z Ma Gangą, która czasem obdarza ich szczęściem i pomyślnością, a czasem pogrąża ich życie w rozpaczy. Autor podąża śladami wczesnych kronikarzy Indii, obserwuje rzekę z tych miejsc w których kiedyś stali Mark Twain, Joseph Rudyarda Kipling,  Allan Ginsberg, czy The Beatles, których Ganges  zachwycał, inspirował, wprawiał w osłupienie i przerażał. Ludzie, miejsce, historia, razem tworzą mieniącą się wieloma odcieniami mozaikę wielokulturowego, pełnego sprzeczności społeczeństwa, składając hołd rzece, która od stuleci przyciąga ludzi jak magnes.

Obraz Gangesu i Indii, które wyłaniają się  z opowieści Georga Blacka fascynują, ale i mocno przygnębiają. Świętość kontrastuje z tu brudem i zanieczyszczeniami produkowanymi przez  fabryki i garbarnie, które bez skrupułów wylewają ścieki do czczonej Ma Gangi. Wiara i spokój płynący z przekonania, że rzeka zmaże wszystkie grzechy i zapewni raj zestawione są z korupcją i wyzyskiem mieszkańców. Pieniądze, polityka i życie, które nic nie jest warte. To kraj sprzeczności, świętości i bluźnierstwa,  nieodgadniona łamigłówka, tak skomplikowana i jednocześnie tak pociągająca tak dla tysiąca ludzi, którzy przybywają by na własne oczy zobaczyć ten "święty ściek".

"Ganges. Święci i grzesznicy znad boskiej rzeki" to wnikliwy reportaż, w którym spotykają się przeszłość i teraźniejszość, przenikają kultury, religie, ujawniając sprzeczności współczesnej Azji Południowej i problemy z którymi się zmaga.  Warto przeczytać tę książkę, po to by poznać fascynującą historię Indii opowiedzianą z zupełnie innej perspektywy, historię ludzi żyjących na krawędzi katastrofy, ale wciąż niosących w sobie nadzieję, że Ma Ganga ofiaruje im szczęście.

Informacje o książce:
Autor: George Black
Tytuł:  Ganges. Święci i grzesznicy znad boskiej rzek
Tytuł oryginału: On the Ganges. Encounters with Saints and Sinners on India's mythic River
Przekład: Aleksandra Czwojdrak
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce i data wydania: Kraków,  2019
ilość stron: 313