Dziedzictwo, Sybille Bedford

Opowieść z zaginionego świata, czasów  kajzerowskich Niemczech, w których w każdej sferze życia, społecznej, prywatnej, politycznej obecny był cesarz. Opowieść o skazanej na zagładę epoce, w której obok siebie żyła żydowska burżuazja i katolicka feudalna szlachta, w której rozprzestrzeniał się socjalizm i życie zatruwał rakotwórczy antysemityzm. O tamtych czasach, czasach swojego dzieciństwa opowiada w swojej autobiograficznej powieści "Dziedzictwo" Sybille Bedford, książce która nie tylko jest doskonałym studium charakterów, prozą historyczną, ale powieścią która sięga znacznie głębiej, wskazując  korzenie tkwiącego w nas zła. 

Dwie rodziny, które łączy młoda dziewczyna i jej owdowiały ojciec. Narratorka  "Dziedzictwa" pierwsze dziewięć lat swojego życia dzieli miedzy dwa domy. "Jeden był ogromny i brzydki; drugi bardzo piękny. Wielki gmach w stylu wilhelmowskim w starej, zachodniej części Berlina, zbudowany i zamieszkany przez rodziców pierwszej żony mojego ojca, i mały siedemnastowieczny zameczek w parku na południu kraju, blisko Wogezów, zakupiony dla mojego ojca przez moją matkę." Dziewczynka obserwuje swoją wielką, wywodzącą się pochodzących z dwóch odmiennych światów familię. Wywodzącą się  z żydowskiej burżuazji, przebraną w falbany rodzinę Merzów, która  nie interesują się niczym "co wykraczałoby poza ramy spraw rodzinnych lub osobistą wygodę", oraz pochodzącą z sennej katolickiej Badenii arystokratyczną rodzinę Feldenów, trajkoczącą po francusku i eksperymentującą w różnych dziedzinach nauk przyrodniczych.

Dziecięca perspektywa i co za tym idzie ogromna szczerość  sprawiają, że Sybille Bedford udało się stworzyć nadzwyczajne, a przy tym wnikliwe psychologiczne portrety członków obu rodzin. Dostrzega ich wady, skłonności do hazardu, przejawiające w ich zachowaniu dziwactwa, rozrzutność, samozadowolenie, nepotyzm, czy brak tolerancji. Nie ocenia ich, potrafi wczuć się  w ich sytuację, gdy dotyka ich nieszczęście, dostrzec ich zalety, z humorem podkreślić wady i postawy, które stopniowo prowadzą do upadku obu rodzin, ślepych i głuchych na zmiany, które zachodzą w społeczeństwie.

"Dziedzictwo" Sybille Bedford nie jest tylko genialnym studium charakterów i dramatem rodzinnym rozgrywającym się w czasie wielkich wstrząsów historycznych, które miały miejsce z początkiem XX wieku. Bedford pokazuje nam, w jaki sposób prywatne życie przekłada się na życie polityczne, przedstawia ewolucję nazizmu i faszyzmu, który narodził się w domach, w czasie rodzinnych rozmów prowadzonych przy kuchennych stołach, w salonach w czasie uroczystych kolacji, w sypialniach. Autorka opowiada w jaki sposób nietolerancyjne i podzielone społeczeństwo przemieniło się w społeczeństwo w którym dopuszczono się ludobójstwa.

Liczne powieści, które pojawiły się po zakończeniu II wojny światowej próbowały odpowiedzieć na pytania co doprowadziło do tamtego kataklizmu, kto jest za niego odpowiedzialny i dlaczego tak się stało. Opublikowane po raz pierwszy w 1956 roku "Dziedzictwo" nie próbuje odpowiedzieć na powyższe pytania, pokazuje raczej gdzie znajdują się korzenie naszego zła. Zło społeczne, zło polityczne, to nie tylko decyzje podejmowane na salach plenarnych, w bunkrach. Zło swój początek może mieć w niewinnym nieporozumieniu podczas kolacji, kilka słów w zburzeniu może wprawić w ruch wielką machinę zła. Zło rodzi się w nas, w naszych domach, a potem przenosimy dalej do życia społecznego, politycznego, sprawiamy, że rozprzestrzenia się niczym śmiercionośny wirus, skażając wszystko i wszystkich.

Sybille Bedford stworzyła wyjątkową powieść, rodzinną sagę, powieść historyczną, nostalgiczną opowieść, która wywołuje tęsknotę za życiem innych ludzi, za czasami które minęły bezpowrotnie. Powieść, która pokazuje spuściznę XIX wieku, brak tolerancji, antysemityzm, który dały początek faszyzmowi i nazizmowi, przyczyniając się do śmierci milionów ludzi.
Czytajcie, wyśmienita rzecz.

Informacje o książce:
Autor: Sybille Bedford
Tytuł: Dziedzictwo
Tytuł oryginału: The Legacy
Przekład: Mira Michałowska
Wydawnictwo Zysk i S-ka
Miejsce i data wydania: Poznań, 2019
ilość stron: 413