Rodzina Borgiów, Mario Puzo, Carol Gino

Papież na miarę renesansu? Wyrachowany polityk?  Pobożny morderca czy rozpustny lubieżnik? Kim naprawdę był wybrany 11 sierpnia 1492 roku Rodrigo de Borgia y Boria, znany bardziej jako papież Aleksander VI?  Najbardziej świecki papież w dziejach Kościoła do dziś budzi duże zainteresowanie i kontrowersje.  Ród Borgiów fascynował także Mario Puzo, który był zdania, że Borgiowie byli pierwszą zbrodniczą rodziną na świecie i poświęcił im swoją ostatnią stworzoną przez siebie powieść "Rodzinę Borgiów". Historię  wielkiej władzy i jeszcze większych zbrodni. 

Opowieść rozpoczyna w momencie, gdy kardynał Rodrigo Borgia manipuluje kardynałami w czasie papieskiego konklawe w 1492 roku, aby zostać wybranym nowym papieżem. Po wstąpieniu na Stolicę Piotrową jego największym pragnieniem jest umocnienie największego imperium świata. Wykorzystuje w tym celu swoje dzieci, Juana, Jofre, Cezara i Lukrecję. Swojego syna Cezara mianuje kardynałem, aranżuje pozostałym dzieciom małżeństwa, by zapewnić sobie sojuszników. Z modlitwą na ustach, bezlitośnie eliminuje swoich wrogów, a wszystko po to, by rządzić centrum świata, Rzymem.

"Oto najświetniejsza rodzina w całym chrześcijaństwie- powiedział. - Wzniesiemy się ponad przeciętność i zdobędziemy władzę dzięki wielkim dziełom, jakich dokonamy dla świętego Kościoła rzymskiego. Zbawimy wiele dusz. A trudząc się dla chwały bożej, będziemy całkiem nieźle żyć. Ale jak każde z was wie, pociąga to za sobą konieczność poświęcenia. Mogliśmy to wyczytać z żywotów wielu świętych... Wielkie czyny wymagają wielkich poświęceń. - Aleksander uczynił znak krzyża"

Czy Aleksander VI oraz jego rodzina byli najświetniejszą rodziną? Z pewnością Rodrigo Borgia był papieżem, którego Rzym nie zapomni nigdy i to z nie z powodu zasług dla Kościoła.
Dla Mario Puzo Aleksander VI jest w gruncie rzeczy Vito Corleone epoki renesansu. Tak jak Corleone rządził nowojorską mafią, Aleksander VI steruje potężną strukturą, Kościołem.  Jest ojcem chrzestnym, który roztacza opiekę nad wiernymi i lojalnymi kardynałami, włoskimi rodami szlacheckimi i sprzyjającymi mu władcami innych państw. Nie ma przy tym litości dla każdego, kto zagraża jemu i jego rodzinie. Jego największym grzechem jest nepotyzm, lojalnym przyjaciołom i rodzinie rozdaje przywileje, bezwzględnie karze oponentów. Czy człowiek, który jest głosem samego Boga na ziemi nie powinien postępować inaczej? Wydaje się, że nie. Czy jest inny sposób, gdy na każdym kroku czają się  żądni jego krwi wrogowie i skrytobójcy.

Nepotyzm nie jest jedynym grzechem papieża, nadmierny przepych papieskiego dworu, symonia, nikolaizm. Gdzie przestrzeganie prawa, przykazań? Wydaje się, że Borgiowie  stawiają siebie ponad prawem, ponad Bogiem, przeświadczeni o własnej prawości. Liczy się tylko władza, o którą walczą z innymi włoskimi książętami, na śmierć i życie.

Czytając "Rodzinę Borgiów" odnosi się wrażenie, że nie tylko papież i jego dzieci są do szpiku kości moralnie zepsuci. Zły, pełen nierządu i zepsucia jest także ówczesny, znakomicie przedstawiony przez pisarza XVI- wieczny świat.  Jednak w całej nikczemności Borgiów w ich postępowaniu można dostrzec pewien rodzaj szlachetności, nawet jeśli jest ona typowa dla ojca chrzestnego kierowanej mafii. Jest łaskawy i dobry tylko wtedy gdy ma w tym jakiś interes. Od swoich dzieci żąda bezwzględnego posłuszeństwa i lojalności. Ich całe życie podporządkowuje swoim wybujałym ambicjom, ale kocha je bezgranicznie. W tym wewnętrznym rozdarciu między miłością do dzieci, a jego wybujałym ego, skrywa się dramat papieża i jego dzieci, które kochają go i nienawidzą jednocześnie. Te sprzeczne pragnienia i uczucia są równie niebezpieczne, jak wrogowie Borgiów, którzy pragną by dynastia została zniszczona.

"Rodzina Borgiów" to nie tylko fascynująca opowieść o pierwszej włoskiej rodzinie mafijnej, ich spiskach, intrygach, manipulacjach i krwawych walkach o władzę.
Powieść Mario Puzo to pasjonujące studium człowieka ogarniętego rządzą władzy absolutnej, który bez żadnych skrupułów, po trupach, z rękami splamionymi krwią wielu ludzkich istnień dąży do wyznaczonego przez siebie celu. Portret człowieka, którego przerost ambicji i własne ego doprowadziły do moralnego okaleczenia najważniejszych osób w jego życiu.
Nadzwyczajna opowieść o chciwości, zdradzie, miłości i grzechu.

Informacje o książce:
Autor: Mario Puzo, Carol Gino
Tytuł:  Rodzina Borgiów
Tytuł oryginału:The Family
Przekład: Zygmunt Halka, Władysław Masiulanis
Wydawnictwo: Albatros
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 2018
Liczba stron:447

Za możliwość lektury bardzo dziękuję Wydawnictwu Albatros