Świat równoległy, Tomek Michniewicz- recenzja #266

Istnieją miejsca, w których kiedyś byliśmy i które wydaje się nam, że znamy. Są miejsca i ludzie, o których myślimy, że znamy, bo przecież czytamy o nich w prasie, oglądamy na ekranie telewizora. Jednak czy fragment tego co widzimy, tego co serwuje nam telewizja jest autentyczna? Czy wierzymy w pejzaż wykreowany przez media, który powoduje, że zaczynamy stereotypowo postrzegać ludzi i świat?

Tomek Michniewicz w swojej książce "Świat równoległy" zmusza nas abyśmy wyszli z naszej strefy komfortu, wyzbyli się stereotypów i szeroko otworzyli oczy i zaczęli odkrywać "na wszelkie sposoby próbować dotknąć "autentycznego" świata, czymkolwiek ten autentyzm miałby być? Zejść z utartego szlaku, odrzucić cały ten teatr przyszykowany dla turystów, poszukać głębiej. Dotrzeć tam, gdzie rzadko kto dociera."

"Świat równoległy" to zapis ośmiu podróży, na różne kontynenty, opowieść o miejscach i ludziach, o których wydaje nam się, że znamy. Wyruszamy do Pakistanu, "kolebki terrorystów", bo zgodnie z obrazami z telewizji, każdy Pakistańczyk, w zasadzie każdy muzułmanin,  to terrorysta. A w rzeczywistości to ludzie przyjaźni, otwarci na pomoc. Co z tego, że brodaci, w kubrakach, czapkach topi, są tacy jak my. W innym reportażu Michniewicz przedstawia trudną drogę, którą muszą przejść żołnierze polskich jednostek specjalnych, by móc należeć do elity jaką jest GROM. Elity, o której w Polsce w pewnym momencie wszyscy zapominają. Dlaczego? Ponieważ media już o nich nie mówią. Szokuje reportaż na temat turystyki w Egipcie. Z Michniewiczem wyruszamy także do Tajlandii, RPA, do więzienia o maksymalnym rygorze San Quentin w Kalifornii, poznajemy sportowców ekstremalnych czy islamskich Sufi.

"Świat równoległy" był dla mnie sporym zaskoczeniem. Spodziewałam się książki stricte podróżniczej  utrzymanej w klimacie "Samsary", jednak reportaże Tomka Michniewicza to historie głębsze, z drugim dnem, zadziwiają, szokują, nie serwują gotowych odpowiedzi, za to dają mocno do myślenia  i stawiają mnóstwo pytań. Który obraz świata jest prawdziwy? Ten uporządkowany, który mamy w głowie, ukształtowany przez media, czy ten widziany z perspektywy leżaka w Sharm-el-Sheikh? A może jest jeszcze inny równoległy świat?

Świat się zmienia, obraz jaki zarysował się podczas pierwszej wizyty, może być całkowicie odległy podczas kolejnych podróży. Widzimy tylko co chcemy zobaczyć i taką wizję świata, którą chce nam pokazać strona którą odwiedzamy. "Wizję ich świata równie nieprawdziwą, jak wysprzątany na pokaz salon, gdy idą goście. Czasem ponętną, piękną, ujmującą, czasem obraz nędzy i rozpaczy, czasem okrucieństwa. Czy zawsze jest tylko jedna prawda, którą można odkryć?"

I chyba jest tak, że zbyt szybko wyciągamy wnioski, oceniamy, stawiamy kropkę, zamiast znaku zapytania, bo być może jest kolejna warstwa, którą należy zdrapać, odsłonić by zobaczyć kolejny, pełniejszy obraz świata.

Tomek Michniewicz porusza przy okazji reportaży istotną,  z mojego punktu widzenia,  kwestię, o roli reportera. Czy reporter ma być beznamiętnym obserwatorem rzeczywistości, bez możliwości ingerencji w zło, jakiego często jest świadkiem? Czy jego zadaniem jest tylko pokazywanie niesprawiedliwości, bez niesienia pomocy? Czy jak słusznie zauważa podróżnik dziennikarz przestaje być człowiekiem?

Tomek Michniewicz w "Świecie równoległym" odkrywa przed nami świat, niekoniecznie przyjazny, być może nie taki jakim chcielibyśmy go widzieć, ale  autentyczny. Historie opowiedziane z dziennikarskim, emocjonalnym zaangażowaniem, które znacznie bardziej przypadło mi do gustu niż chłodny reporterski dystans. Świat, żeby poznać trzeba przeżyć i poczuć. I właśnie taka jest ta książka, pełna emocji. I pełna pytań, na które odpowiedzi musi poszukać sami, w czasie kolejnych podróży, wracając do poznanych miejsc i poszukać głębiej, ukrytych,  równoległych światów.

Świat równoległy, Tomek Michniewcz, Wydawnictwo Otwarte, 2015 , ss. 363